Kwalifikacja do operacji bariatrycznej okiem dietetyka i psychologa – CHLO
##CHLO # #kwalifikacjawCHLO
KWALIFIKACJA DO OPERACJI BARIATRYCZNEJ
Operacja bariatryczna, czyli chirurgiczne leczenie otyłości, chirurgia metaboliczna w skrócie CHLO to zabieg mający na celu ratowanie zdrowia wydłużanie życia chorego, nie może być traktowana jako fanaberia.
Operacja bariatryczna nie jest po to, żeby się odchudzać a działaniem, które ma spowodować, że pacjent będzie jadł mniej co w konsekwencji ma ułatwić choremu zredukowanie masy ciała w dłuższej perspektywie.
Operacja bariatryczna nie może być traktowana jako droga na skróty, dla osób, którym się nie chce zredukować 5 kg nadwagi nieinwazyjnymi kluczowymi metodami typu dieta, trening, CHLO to swego rodzaju wiatr w żagle, to określony czas jakie chirurg daje na wprowadzenie zmian w życiu i wyeliminowanie tego co doprowadziło do otyłości.
Aby zakwalifikować się do zabiegu bariatrycznego pacjent musi spełniać określone kryteria medyczne
Podstawowym kryterium kwalifikacji jest BMI
- Według aktualnych rekomendacji wskazaniem do operacji będzie BMI równe bądź wyższe niż 40
- BMI w przedziale 35 – 40 przy występowaniu chorób współistniejących, które jest szansa wycofać, zahamować rozwój choroby - poprawić stan zdrowia chorego (cukrzyca typ 2, hiperlipidemia, Choroba stłuszczeniowa wątroby, choroby sercowo naczyniowe, bezdech senny)
- Ważnym kryterium zakwalifikowania pacjenta do operacji bariatrycznej będzie sytuacja, gdzie choroba otyłościowa jest powodem dyskwalifikacji do leczenia innych chorób czy dysfunkcji np. zabiegi ortopedyczne, neurologiczne)
- Rekomendacje dopuszczają również CHLO dla BMI pomiędzy 30 – 34,9, jeśli pacjent choruje na Cukrzycę typ 2, która pomimo stosowania farmakoterapii jest trudna do wyrównania.
Warto tutaj zaznaczyć, że podczas kwalifikacji pacjenta do operacji bariatrycznej bierze się pod uwagę BMI, które było najwyższe u pacjenta w jego życiu, dobrze jest natomiast, aby mieć tę wagę udokumentowaną np. wypis z karty pacjenta ze swojej przychodni, pomiar na siłowni może okazać się mało wystarczający.
Dodatkowo ważne kryteria kwalifikacji do zabiegu bariatryczbego to:
- brak skuteczności innych metod leczenia otyłości, takich jak farmakoterapia, ćwiczenia fizyczne czy stosowanie diety
- brak zaburzeń psychicznych lub pacjent ustabilizowany w trakcie leczenia
- brak zaburzeń odżywiania lub w trakcie terapii
- gotowość do poddania się długotrwałej obserwacji i badań lekarskich po zabiegu
Jakie są przeciwskazania do operacji bariatrycznej?
Kryteria kwalifikacji dzielą je na przeciwskazania względne, czyli takie, gdzie lekarz może warunkowo podjąć się zabiegowi i bezwzględne, czyli jest całkowite przeciwskazanie do zabiegu.
Bezwzględne przeciwskazania do podjęcia się operacji:
- aktywna choroba nowotworowa
- AIDS
- niedawno przebyty zawał serca – stanowiący zagrożenie życia w krótkim czasie
- choroby endokrynologiczne stanowiące podłoże dla otyłości – np. zespół Cushinga
- ciężkie zaburzenia krzepnięcia krwi
- brak możliwości samodzielnego poruszania się dodatkowo brak pomocy ze strony bliskich
- brak współpracy ze strony chorego i brak chęci do poddania się długofalowej kontroli po zabiegu
- okres 12 miesięcy poprzedzjący planowaną ciążę, ciąża i karmienie do zakończenia laktacji. 24 miesiace po zabiegu można planować ciążę (Polskie wytyczne) natomiast coraz częściej mówi się ok 12 miesiącach.
- brak akceptacji ograniczeń związanych z późniejszym funkcjonowaniem po zabiegu w tej części spowodowanej np. upośledzeniem umysłowym
- czynne uzależnienie od alkoholu i narkotyków
- Choroby psychiczne i zaburzenia, których u danego pacjenta nie da się wyrównać albo nie działa farmakoterapia
Bulimia – jest poważnym ryzykiem wystąpienia powikłań pooperacyjnych, które mogą doprowadzić nawet do śmierci pacjenta, gdzie w tym zestawieniu powrót do starej wagi wydaje się mniejszym ryzykiem. W bulimii mamy do czynienia z przejadaniem się a następnie prowokowaniem wymiotów co może spowodować rozejście się zespoleń i innych powikłań. W przypadku zabiegu bariatrycznego z dnia na dzień zabieramy pacjentowi możliwość regulacji emocji i sprawczość czynnością jaką są wymioty co niesie za sobą szereg konsekwencji zdrowotnych fizycznych i psychicznych.
Schizofrenia – zaburzony obraz świata i postrzeganie różnych sytuacji (omamy, urojenia, chaotyczne zachowania, zaprzestanie z dnia na dzień codziennych obowiązków i rutyny)
Depresja – nieobiektywny obraz samego siebie, osoba jest zmęczona życiem, przygnębiona, często rezygnuje z podstawowych czynności życia codziennego a co dopiero zacząć nowe życie i wprowadzać nowe nawyki.
Zaburzenia lękowe – brak podejmowanych działań albo działania nieadekwatne do sytuacji w obawie, że coś się może nie udać np. unikanie jedzenia z obawy przed przytyciem albo zaraz po zabiegu z obawy o to, że rozejdą się zespolenia.
W uzależnieniach ciężkich typu alkoholizm, narkomania ciężko od pacjenta wymagać, że nagle zechce zmieniać swoje życie i brać za siebie odpowiedzialność nie wspominając już o okresach, kiedy chory nie spożywa posiłków tylko alkohol.
Względne przeciwskazania do podjęcia się operacji
- przebyta choroba nowotworowa, wymagana konsultacja specjalistyczna i udokumentowanie wyleczenie nowotworu
- aktywna choroba wrzodowa – wymagane leczenie przed podjęciem zabiegu
- aktywne zakażenie Helicobacter Pylori – wymagane leczenie przed podjęciem zabiegu
- nadciśnienie wrotne w marskości wątroby
- ciężka niewydolność krążeniowo oddechowa
Oprócz tych oczywistych przeciwskazań medycznych są jeszcze w mojej ocenie równie ważne czynniki tzw. psychologiczne, które mogą wpłynąć znacząco na sukces leczenia bariatrycznego
- fanaberia, widzi mi się – odchudzanie na plażę, bo widziałam jak koleżanka ładnie chudnie
- poddanie się zabiegowi, kiedy nie jestem przekonana (do czego?) że będą blizny?
- kiedy pacjenta zmusza do tego bliska osoba (nawet jeśli się ktoś martwi musi to być Twoja decyzja)
- kiedy pacjent ma kołowrotek w życiu i nie może / nie da rady nic z tym zrobić w najbliższym czasie
- kiedy ma bogate życie towarzyskie – knajpy alkohol i nie chce tego zmieniać
- kiedy nie je dużo objętościowo, czyli porcje są małe, ale ciągle podjada - bardzo kaloryczne produkty np. sporo fast food, słodyczy
- kiedy pacjent myśli, że dzięki operacji przestanie jeść słodycze albo fast foody – operacja nie sprawi cudownie, że przestaniecie jeść słodycze.
- kiedy nie wyobraża sobie bycia na ścisłej diecie w pierwszym okresie po operacji
- kiedy nie wyobraża sobie w dłuższej perspektywie jeść 4 – 5 posiłków w miarę regularnie
- kiedy zmaga się z Kompulsywnym Objadaniem, Zespołem Nocnego Jedzenia i nie chce, nie widzi sensu podjęcia terapii
- kiedy pracuje po 12 h dziennie i nie mam czasu zjeść w spokoju posiłku i w najbliższym czasie się to nie zmieni
- jest w toksycznym związku z przemocą fizyczną i psychiczną
- kiedy wykazuje brak zrozumienia ryzyka związanego z operacją np. ryzyko powikłań
- kiedy neguje albo nie chce zrozumieć jak ważna jest konieczność zmiany stylu życia
- kiedy nie rozumie, i nie chce zrozumieć co ostatecznie zabieg może zmienić w jego życiu i występuje problem z urealnieniem oczekiwań (zbyt wygórowane oczekiwania)
- nie wykazuje chęci podjęcia współpracy z psychologiem, dietetykiem w sytuacji problemów w relacji z jedzeniem i życiem.
- brak zrozumienia, że chirurg nie wycina problemów tylko część żołądka
- podejście załatwię sobie zaświadczenie a później jakoś to będzie
Oczywiście należy pamiętać, że do każdego przypadku podchodzić należy indywidualnie, to lekarz decyduje ostatecznie o tym, czy należy przeprowadzić zabieg u chorego, jednak analiza powyższych czynników ma na celu zapobiegać nawrotu choroby otyłościowej i konieczność ponownego zabiegu tzw. Operacji rewizyjnej.
Proszę pamiętać, że po operacji raczej każdy chudnie więcej albo mniej, ale w późniejszym etapie, kiedy pacjent wróci do starego życia, starych problemów utrzymanie wagi nie jest takie proste jak wielu może się wydawać.
Autor:
Mariusz Lorenc - dietetyk kliniczny, dietetyk bariatryczny, psycholog, psychodietetyk
Dietetyk bariatryczny online
Psycholog bariatryczny online
